Zo star, conservatief en ouderwets de KNVB in onze beeldvorming in het verleden altijd heeft geregeerd, zo veranderingsgezind, ‘modern’ en daadkrachtig laat de grootste sportbond zich het laatste decennium gelden. Onder aanvoering Jan Dirk van der Zee, directeur amateurvoetbal en samen met de 6 andere directeuren (commercie, financieën, betaaldvoetbal, topvoetbal, voetbalontwikkeling en operations) de directie vormend van de KNVB, is de speeldagenkalender na meer dan 50 jaar veranderd en spelen wij nu t/m eind mei competitiewedstrijden, bestaat de competities voor de standaardteams uit 14 clubs, is er een voetbalpyramide in het leven geroepen met een 2e en 3e divisie, zijn er bij de pupillen nieuwe veld- en doelafmetingen geïntroduceerd, is er sprake bij het jeugdvoetbal van een najaars- en voorjaarscompetitie en wordt er vanaf 2017-2018 bij de jongste pupillen geen standen meer bijgehouden. En wat betreft deze laatste twee punten wil de KNVB zelfs nog een stap verder gaan, want dit seizoen heeft er in West I en II (!) al een pilot gedraaid en vanaf volgend seizoen wil de KNVB dit in alle 6 districten invoeren: 4-fasenvoetbal!

Jan Dirk van der Zee communiceert voornamelijk via zijn maandelijkse columns op de site van de KNVB en via social media en in zijn laatste column kondigt hij dus het 4-fasenvoetbal aan:

4-fasen Voetbal

Ongetwijfeld. Net als bij de vorige veranderingen in het pupillenvoetbal, zullen er ook nu weer ouders en vrijwilligers zijn die het liefst alles bij het oude willen houden en vinden dat het voetbalplezier van hun pupil wordt afgenomen door het niet meer bijhouden van ranglijsten. Een vergissing, blijkt uit meerjarig onderzoek. Natuurlijk willen kinderen winnen, maar de strijd om het kampioenschap leeft toch vooral onder vaders en moeders. Kinderen spelen met hun hart en worden hoofdzakelijk beziggehouden door de vraag of ze aan de bal komen, acties mogen maken, plezier hebben en met hun vriendjes kunnen voetballen. Het winnen van wedstrijden, komt pas ver daarna. Andersom werkt het bij verliezen. Als dat te vaak voorkomt, en met ruime cijfers (niet zelden in het pupillenvoetbal), levert dat een knauw op voor de spelvreugde. Sterker nog; het wordt naast een slechte trainer genoemd als een belangrijke oorzaak om te stoppen.

De KNVB heeft daarom in het afgelopen seizoen een nieuwe competitie-indeling getest in de districten West I en II voor O12, waarbij niet meer werd gewerkt met twee seizoenshelften (voor- en najaar), maar in vier fasen. Om zo, bij iedere fase, met de feiten uit de Wedstrijdenzaken-app, een gelijkwaardiger competitie-indeling te organiseren. Gevolg: monsterzeges werden nagenoeg uitgesloten en de hoeveelheid ideale wedstrijden nam evenredig snel toe (wedstrijden met maximaal vier doelpunten, waarbij de krachtsverhouding het best in balans is). Hierdoor waren we bij machte om sneller een ingrijpende beslissing te maken: vanaf seizoen 2020/’21 introduceert de KNVB het 4-fasen voetbal bij O8 – O12. Daarnaast worden er voor deze leeftijdscategorieën geen standen meer bijgehouden en de veredelde oefenpotjes uit het bekervoetbal zijn komen te vervallen. Ook wedstrijden in de schoolvakanties behoren tot het verleden. Voordeel van deze nieuwe competitie-indeling is meer ruimte voor gemengde teams en mogelijkheden voor een snellere instroom van nieuwe jeugdteams. Door de vrijgekomen ruimte kunnen verenigingen bovendien meer eigen activiteiten organiseren. Denk aan toernooien en jeugdzaalvoetbal in de winter.

De column over de nieuwe veranderingen in het pupillenvoetbal maakt veel los. De keuze voor het 4-fasenvoetbal vindt iedereen fantastisch, maar een aantal mensen plaatst vraagtekens bij het mogelijk niet meer bijhouden van de rangen en standen O11 en O12. De wens was bij mij de vader van de gedachte; ik zou zo’n maatregel helemaal zien zitten, omdat 08 tot en met O10 al met veel plezier zonder ranglijsten speelt. Feit is echter, dat er op dit moment nog geen beslissing op dit punt is genomen voor O11 en O12. Pas in april valt het besluit hierover. Uiteraard laat ik dit zo snel mogelijk weten. Vragen, opmerkingen en ideeën, altijd welkom.